اصطلاحات پایه در کوهنوردی
یال.... خط الراس....تراورس..... |
چند اصطلاح پایه
کوه (Mountain)
زمینی که نسبت به پیرامون خودبه طور مشخص برجسته تر بوده و دارای دامنه های شیب داری باشد. ارتفاع دقیقی برای آن تعریف نشده ولی معمولا زمین هایی که حدود 600 متر از اطراف خود بلند تر باشند را کوه می نامند. کوهها به سه شکل بوجود می آیند:
*بر اثر چین خوردگی سطح زمین
*بر اثر فرسایش
*بر اثر فعالیتهای آتشفشانی
گرده (Arête- Flank)
یال هایی که شیب آنها زیاد بوده و بیشتر از مناطق سنگی و صخره ای
تشکیل شده باشد.
صخره (Rock)
سنگ های یک پارچه و بزرگی که بتوان حداکثر با یک طول طناب (40 متر) صعود نمود را صخره می گویند.
دیواره (Wall)
دیواره یا پرتگاه به نقطه ای گفته می شود که دارای سنگهای یک پارچه با شیب زیاد بوده و برای صعود به آن به بیش از یک طول طناب نیاز باشد.
قله ( Summit- Peak- Top)
بلند ترین نقطه هر کوه را قله می نامند. ممکن است در بالای برخی از کوهها دو یا چند قله هم ارتفاع وجود داشته باشد. کوه هایی که در راس آن دو یا چند قله ی نا هم ارتفاع وجود دارد، قله بلندتر را قله اصلی و قله کوتاه تر را قله(ها)ی فرعی می نامند.
تپه (Hill)
به ارتفاع کمتر از 600 متر نسبت به زمین های مجاور تپه گفته می شود.
یال (Ridge)
محل برخود دو دامنه ی شیب دار را در بالاترین نقطه ی تماس یال می نامند.
خط الراس ( Divide)
به خط اصلی و بلند ترین یال بین دو قله که محل تقسیم آب باران باشد، خط الراس گفته می شود. واژه فارسی معادل آن آب پخشان است. خط الراس اصلی محل تقسیم دو حوزه آب ریز جداگانه است. در حالی که خط الراس فرعی با این که محل تقسیم آب است، اما آب های سرازیر شده از هر دو قسمت آن به یک حوزه آب ریز ریخته می شود.
دره (Valley)
محل برخورد دو دامنه شیب دار در پایین ترین نقطه تماس را دره می نامند. دره معمولا محل عبور رودخانه های دایمی یا فصلی است.
خط القعر (TValleyLine)
ژرف ترین نقاط بستر یا رود خانه یا دره را خط القعر می نامند( که از دامنه شروع شده و به قله یا خط الراس میرسد)
گردنه Pass))
پایین ترین نقطه تماس بین خط الراس های دو کوه را گردنه می نامند. در دو طرف گردنه معمولا دو دره از طرفین کوه سرازیر می شوند، در نتیجه گردنه شکلی شبیه به زین اسب دارد.
راه پاکوب (Pat)
مسیر هایی که در اثر رفت و آمد کوهپیمایان و کوهنوردان در مناطق کوهستانی ایجاد می شود. ( بهتر است از این راهها برای صعود استفاده کنید)
راه مالرو
به مسیرهایی که جهت رفت و آمد حیوانات اهلی از دامنه به ارتفاعات ایجاد می شود.
(Refuge-hut)جان پناه
مکانی که به اندازه یک اتاق کوچک و بعضا متوسط در ارتفاعات کوهستانی بنا شده و از آن جهت اطراق و بیتوته موقت استفاده می شود و دارای هیچگونه امکاناتی نمی باشد.
پناهگاه ( shelter)
مکانی که دارای بنای ساختمانی متوسط تا بزرگ می باشد و در کوهپایه ها و ارتفاعات متوسط بنا شده که کوه پیمایان و کوهنوردان از آن به عنوان محل استراحت و اطراق استفاده می کنند.
قرارگاه( مجمع کوهنوردی)
پناهگاهی مجهز که دارای خدمه و امکانات اولیه مانند برق، آب و محل استراحت و ... می باشد.
(zig-zag)زیگزاگ
به پیمایش هایی که در آنها جهت بالا رفتن و پایین آمدن به چپ و راست حرکت می کنیم تا شیب مسیر کاهش یابد.
(Traverse)تراورس (کمربر)
به هرگونه حرکت عرضی در یک مسیر که تغییری در ارتفاع ایجاد نکند گفته می شود.
(SandySlope-GrilStone)شن اسکی
به شیبهای شنی که مقدار سنگ ریزه آن به اندازه ای است که کفش تا نیمه یا بیشتر در آن فرو می رود گفته می شود و با رعایت موارد ایمنی از این شیب ها عمدتا برای پایین آمدن استفاده می شود. البته برای حفظ محیط زیست بهتر است از این مسیر ها کمتر استفاده شود. روش پایین آمدن از شن اسکی را باید زیر نظر مربی آموزش ببینید.
منبع: کار آموزی کوهپیمایی
گردآورنده : فرشید علمداری